Voorzitter,
Wie had in 2010, toen ik aantrad als raadslid, ooit kunnen denken dat Leiderdorp in 2020 nog zelfstandig zou zijn?
Maar we zijn het nog steeds, in ieder geval tot 2022.. Zelfstandig. Althans, min of meer. Zelfstandigheid in deze is een relatief begrip. Want ondanks dat we nog steeds een eigen gemeenteraad hebben zijn we voor tal van onderwerpen afhankelijk van samenwerking met de gemeenten in regio Leiden. En in sommige gevallen zelfs volledig afhankelijk van een gemeente als Leiden. Of van de provincie of het Rijk. En voor een ‘zelfstandige’ gemeente met 27.000 inwoners doet Leiderdorp het eigenlijk gewoon goed. Deze gedeelde schijnzelfstandigheid kent twee gezichten en daarmee deze Algemene Beschouwing ook.
De zaken waarover wij als gemeenteraad zelfstandig besluiten worden voorbereid en uitgevoerd door het College. Met als uitgangspunt natuurlijk het akkoord van deze coalitie met CDA en LPL. Een samenwerking die zich kenmerkt in pragmatisme en daadkracht. Als we het feitelijk bezien is deze coalitie dus goed en voortvarend bezig. Datzelfde geldt voor het College. Ondanks dat er reeds 2 wissels in dat team plaatsvonden toont dit College ook voornoemde voortvarendheid en daadkracht. De VVD herkent zich dientengevolge in hetgeen het College tot nu toe heeft opgepakt, uitgezet maar vooral heeft gedaan.
Opvallend is dat de meerderheid van de wethouders na vandaag van buiten Leiderdorp afkomstig is. Het wordt een zeer bovenregionaal gezelschap met als grootste verrassing de nieuwe wethouder van de LPL die wij vanmiddag als het goed is benoemen, zij is afkomstig uit Gorkum. En dat is toch een beetje alsof ze vanuit de Bourgogne ineens met een Chileense wijn met schroefdop aan komen zetten. Ook prima maar je verwacht het niet.. Dan blijkt toch jullie vertrouwde VVD de enige echte lokale partij in Leiderdorp..
En deze lokale partij wil bij de bespreking van de begroting eerst aangeven hoe wij graag de zaken geregeld zien voor Leiderdorp. Hoe zien wij Leiderdorp en haar inwoners in laten wij zeggen 2030, wanneer we vast niet meer zelfstandig zullen zijn?
Voorzitter,
De VVD wil een actief, open en betrokken Leiderdorp. Een gemeenschap waarin iedereen mee kan doen, waar iedereen de kans heeft. Met een bestuur dat op open wijze de uitdagingen van deze tijd en de toekomst tegemoet treedt. Een betrouwbaar bestuur dat zijn afspraken nakomt. Dat verantwoordelijkheid neemt en leiderschap toont. En daarmee de ruimte en vertrouwen aan de gemeenschap geeft om te groeien en te floreren. Ruimte voor initiatief en vertrouwen voordat we alles aan de voorkant dichtkitten met vaak nutteloze regels. Daarnaast willen wij de ambities uit ons verkiezingsprogramma en het coalitieakkoord spoedig en onverkort realiseren. Om het dorp mooier te maken, om te zorgen dat inwoners en ondernemers zich kunnen ontplooien. Zelfstandig kunnen zijn. En we zijn daarmee een heel eind op weg.
Als we het hebben over de woningopgave bijvoorbeeld. Niet alleen bouwen we nu in rap tempo aan de beloofde ontwikkelingen en op de in het coalitieakkoord beoogde locaties zoals bijvoorbeeld een herontwikkeling op de Baanderij, maar hebben we zelfs een oplossing voor de reeds decennia leegstaande rotte kies aan de Engelendaal. De Statenhof. En die oplossing laat zien dat niet slechts senioren, maar iedereen welkom is in Leiderdorp.
Ook internationale studenten van Universiteit Leiden bijvoorbeeld. Geen Leids probleem, maar een Leiderdorpse kans. En voorzitter, het moet mij van het hart dat ik het uitermate pijnlijk vind dat een enkele en vooral eenzame oud-VVD bestuurder het vanuit haar eigen vooroordelen tegen ons liberalisme moet opnemen. Vooral de suggestie dat het met deze studenten onveilig in de houtkamp zou worden laat juist de noodzaak tot diversiteit, inclusiviteit en een open regio zien. Angst is een slechte raadgever. En intolerantie door ongefundeerde angst is simpelweg onaanvaardbaar.
Naast meer huizen willen we natuurlijk ook kunnen recreëren in Leiderdorp. We kennen een groot aantal mogelijkheden daartoe. We hebben veel en prachtig water, een strandje en ook een mooi park. Een vraag aan het college is hoe het zit nu met de aanleg van de beloofde en afgesproken voorzieningen in de Houtkamp? Een waterpunt en stroomaansluiting om de initiatieven van onze inwoners te faciliteren. Want daar zijn we als gemeente voor.
Verkeer en bereikbaarheid blijven de meest urgente onderwerpen voor Leiderdorp. We staan nog steeds dagelijks vast op de A4 maar hebben terzake al flink wat zaken geregeld. Voor de A4 zijn we afhankelijk van anderen, dus niet zelfstandig. De zaken waarover wij zelf gaan hebben flink wat progressie geboekt. De nutteloze en zonder onderliggende afspraak of beleid, veel te lang durende proef zonder resultaat met eenrichtingsverkeer op de vd Marckstraat is gelukkig weg. Ook wordt er stevig ontwikkeld bij het Amaliaplein waarbij een verkeersoplossing komt die volgens ons het algemeen belang het beste dient. 2x twee richtingen waarbij we de toename en dus pijn spreiden en alle belanghebbenden relatief de minste overlast ervaren. Een oplossing die rekening houdt met meer inwoners en belangen dan slechts die van de direct omwonenden. Dat zou inzake de Leidse Ring Noord ook een prima uitgangspunt kunnen zijn. Deze Leidse Ring Noord lijkt er eindelijk te komen, in welke uitvoering precies is nog onzeker. Wel zeker is dat de voorwaarden die we indertijd met Leiden hebben afgesproken voor Leiderdorp uitermate gunstig zijn.
Ook de overkoepelende mobiliteitsvisie waarin we het gehele verkeer in en om Leiderdorp in goede banen proberen te leiden is aanstaande. Is daarmee alles opgelost? Nee. Een reeds lang stekende doorn in het oog is de openstelling van de bruggen rond Leiderdorp en eigenlijk in de hele Leidse regio. De verantwoordelijkheid van de Provincie Zuid-Holland. Nagenoeg alle partijen in de provinciale staten hadden in hun programma’s het niet openen van de bruggen in spitstijd staan. Maar ook onder de nieuwe coalitie in Den Haag blijft dit euvel hardnekkig voortduren. De VVD pleit hier dan ook voor het dichthouden van bruggen voor scheepvaart tussen 8-9 uur en 17-18 uur. En we zetten dit pleidooi kracht bij door een motie terzake in te dienen. De Provincie zit ons niet alleen hierin dwars, maar bemoeit zich bijvoorbeeld ook op bestemmings- en objectniveau en de VVD vindt het bijvoorbeeld zeer kwalijk dat de beoogde plannen voor bijvoorbeeld het A4/HSL centrum zijn afgeschoten zelfs voordat onze zelfstandige gemeenteraad zich hierover heeft uit kunnen spreken. Ruimte voor ondernemerschap, weet u nog..
Bedrijvigheid en ondernemerschap zijn cruciaal voor de regio en de aantrekkelijkheid, leefbaarheid en economie ervan. Dus ook voor Leiderdorp. Dat betekent nog steeds voor en achter de ondernemers staan. En niet alleen in woord maar vooral in daad. Een goede en gedragen regionale bedrijventerreinen strategie is belangrijk. De langslepende kwestie Oranjegalerij werd opgelost. Want we willen stevig ondernemerschap en ook dat betekent voldoende ruimte en een goede infrastructuur qua bereikbaarheid en voorzieningen.
Veel ondernemers, winkelaanbod en bedrijvigheid zorgen ook voor een gezonde binding met onze sportverenigingen. De middelen van sponsoren in combinatie met de menskracht van de vele vrijwiligers. Sport is bij uitstek het middel om als inwoners samen plezier te hebben. En nog gezond ook. In die volgorde. We willen toch de talloze sportverenigingen in Leiderdorp benoemen als voorbeeld van de kracht van onze inwoners die zich verenigen. We zien wel, zeker in de toekomst, uitdagingen op het gebied van sportaccommodaties. En daarin staan we niet alleen. Kijk maar naar wat er op dit vlak in Leiden aan de hand is. 3 halve voorzieningen die eigenlijk niemands doel dienen, vanuit ondernemersperspectief niet te exploiteren zijn en nu ook nog op losse schroeven staan. Terwijl een schaatsbaan maar ook een topsporthal en wedstrijdbad bij uitstek regionale voorzieningen zijn. In die gedachte zou er dus ook breder moeten worden gekeken dan slechts binnen de Leiderdorpse grenzen.
Hiermee komen wij op het snijvlak van de twee gezichten van zelfstandigheid: Regionale samenwerking. Kracht en zwakte, kans en bedreiging. Zelfstandigheid versus de vigerende werkelijkheid van het niet alleen kunnen en zijn. Want zoals we allemaal weten, Leiderdorp staat niet alleen. De 7 uitdagingen uit de Toekomstvisie staan nog steeds fier overeind. Waar we zelf over gaan hebben we gedaan of gaan we doen, maar dat is niet genoeg. De regio zit qua zoektocht naar de beste bestuursvorm compleet op slot. Leiden houdt zich stil en Voorschoten, Zoeterwoude en Oegstgeest vieren hun zelfstandigheid met oplopende schulden. We werken ambtelijk en bestuurlijk uiteraard gewoon samen maar ook hier is dat niet genoeg.
De VVD is erg blij met het feit dat dit college de impasse op eigen wijze doorbreekt en niet wacht op anderen maar gewoon zelf de door de raad in 2017 gewenste opties verkent. De huidige lichte samenwerking maar ook het gevreesde F-woord. Fusie. En zoals eerder gesteld is angst een slechte raadgever en besturen niet voor bange mensen. Het is juist daarom dat wij uitkijken naar de resultaten van de onderzoeken en de mogelijkheid om de scenario’s te vergelijken. Wij vertrouwen erop dat we daarmee een stap kunnen zetten naar een beter Leiderdorp. Dat bestuurd wordt op logische schaal en waarvan het bestuur inderdaad zelfstandig besluit over haar dossiers. Dat we deze raadsperiode geen stappen zetten die onherroepelijk leiden tot een fusie is een afspraak die wij graag nakomen. Om überhaupt een afweging in deze te kunnen maken is dit onderzoek namelijk noodzakelijk.
Dan wat inmiddels een schier bodemloze put dreigt te worden. Het sociaal domein. De gemeente is verplicht om in gesprek te gaan met bewoners met een zorgvraag. En zeg dan maar eens ‘nee’. Dit is een van de redenen waarom de zorgkosten onbetaalbaar dreigen te worden.
Leiderdorp legt jaarlijks 1,3 miljoen bij voor de jeugdzorg. De VVD maakt zich daar zorgen over. Maar realiseert zich ook dat we dit niet alleen kunnen oplossen. De jeugdzorg pakken we op binnen de Leidse regio. Met een gedeelde visie, een helder kader voor de gemeentelijke toegang, duidelijke opdrachten voor de specialistische jeugdhulpaanbieders en heel veel betrokken hulpverleners. Voor de ontwikkeling van het contract- en leveranciersmanagement rekenen we op het TWO. Een complexe, urgente en noodzakelijke opgave waar wij nauw bij betrokken willen zijn. Want de tekorten moeten omlaag én we willen de juiste zorg voor jongeren die dat nodig hebben. Deze decentralisatie is wat de VVD betreft gewoon mislukt, vanochtend bereikte ons het bericht dat dit in Den Haag inmiddels ook enigszins wordt erkend en er volgt een stelselwijziging..
Het is van het grootste belang dat hier strakke kaders komen en het financiële lek boven komt. Anders komt voor de VVD het zogeheten Zwijndrecht scenario in beeld. Namelijk dat we dan pleiten om een niet sluitende begroting in te dienen, omdat wij weigeren straks allerlei voorzieningen te schrappen en de gemeenschap uit te hollen, alleen maar om het immer uitdijende sociale domein te financieren.
Dat gezegd hebbende.. De begroting wijst uit dat de financiën vooralsnog op orde zijn. Zo ziet de VVD het graag. Leiderdorp staat er gezond voor. Natuurlijk weten we allemaal dat een aankondiging gedaan is over onderwerpen die op ons afkomen, zoals onder andere de onderwijshuisvesting en dat sociaal domein. Maar in veel gevallen laat Leiderdorp zien dat zij behoedzaam met haar geld omgaat. Een vogeluitkijkpunt daargelaten.
Voorzitter, we sluiten af. Wie had kunnen denken dat toen ik in 2010 raadslid werd ik er in 2020 nog zou zijn? De algemene beschouwing van dit jaar afsluitend kan ik terugkijken op bijna 10 jaren waarin ik mij heb ingezet om Leiderdorp op mijn manier een stukje mooier te maken. Ruimte voor ondernemerschap en vertrouwen in inwoners te bepleiten. Weg van angst. Te zorgen dat we de stoelendans van regionale samenwerking overleven door op tijd een goede stoel te bemachtigen, voordat de muziek definitief stopt. Dat we überhaupt zelfstandig kunnen besluiten over de toekomst van Leiderdorp. Waarbij zelfstandigheid niet een vaststaand begrip voor de bestuursvorm is maar juist geldt als een leerproces voor iedereen.
Dank u wel.